Σάββατο 14 Μαΐου 2016

Απολαυστικός Στ. Κασιμάτης για το πάντα επίκαιρο το πνεύμα του προέδρου Μάο


Πάντα επίκαιρο το πνεύμα του προέδρου Μάο  
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ
Στις 25 Μαΐου 1960, τρεις νεαροί Κινέζοι ορειβάτες κατέκτησαν το Εβερεστ. Παρότι είχε προηγηθεί ο Νεοζηλανδός Εντμουντ Χίλαρι* με τη βρετανική αποστολή το 1953, η συγκεκριμένη αποστολή των Κινέζων ήταν σημαντικότερη για την ανθρωπότητα, διότι εξακολουθεί να τη χαρακτηρίζει κάτι το μοναδικό στα παγκόσμια χρονικά της ορειβασίας: και οι τρεις έφθασαν στην κορυφή ακριβώς την ίδια στιγμή, στις 4.20 το πρωί! Στην πραγματικότητα, κάτι τέτοιο ήταν φύσει αδύνατο να συμβεί· όμως, για το κομμουνιστικό καθεστώς της Κίνας, η ατομικότητα έπρεπε οπωσδήποτε να δώσει τη θέση της στη συλλογικότητα, ακόμη και αν το τίμημα ήταν η γελοιοποίηση.
 Η επίσημη αφήγηση της αποστολής, «Η κατάκτηση του όρους Εβερεστ από την κινεζική ορειβατική αποστολή», από κάποιον Σι Τσαν-τσουν, υπάρχει στη διεύθυνση alpinejournal.org.uk και, εκτός από μεγάλο ενδιαφέρον για όσους μελετούν το Newspeak του κομμουνισμού, έχει και πολλή πλάκα. Οπως, λ.χ., στην παράγραφο 36, όπου διαβάζουμε ότι πριν από την τελική προσπάθεια προς την κορυφή, οι τρεις (κομμουνιστές) ορειβάτες, Ουάνγκ Φου-τσου, Τσου Γιν-χούα και Λι Λιεν-μαν, ευρισκόμενοι σε ύψος 8.700 μέτρων, έκαναν... κομματική συνέλευση.
 Φαντασθείτε, ας πούμε, αν ήταν κομμουνιστική χώρα οι ΗΠΑ, τι θα συνέβαινε όταν θα έφθανε η στιγμή να πατήσουν το πόδι τους στη Σελήνη οι αστροναύτες. (Εντάξει! Το ξέρω ότι αν ήταν κομμουνιστική η Αμερική δεν θα έφθανε ποτέ στη Σελήνη. Λέμε, όμως...) Οι σύντροφοι Αρμστρονγκ και Ολντριτζ (αφού έκαναν μια σύντομη κομματική συνέλευση προηγουμένως...)  θα στέκονταν δίπλα δίπλα στη σκάλα του διαστημοπλοίου και, με το ένα, με το δύο, με το τρία, θα πηδούσαν μαζί και θα έλεγαν με μια φωνή: «Δύο μικρά βήματα για εμάς, ένα (ή μήπως δύο;) για την ανθρωπότητα». (Θα είχαν, βέβαια, προηγηθεί πολλές και ξεκαρδιστικές πρόβες μέσα στον στενό θαλαμίσκο, προκειμένου να επιτευχθεί ο άψογος συντονισμός των κινήσεων...)
Το ίδιο πνεύμα συναντούμε και σε ένα άλλο επίτευγμα της κομμουνιστικής Κίνας: στο κάποτε περίφημο, σήμερα ξεχασμένο, Κοντσέρτο (για πιάνο) του Κίτρινου Ποταμού. Το έργο συνέθεσε, στις γραμμές της δυτικής μουσικής παράδοσης, κάποιος Κινέζος συνθέτης και άρεσε αρκετά. Κατά την περίοδο της Πολιτιστικής Επανάστασης, όμως, απαγορεύθηκε η εκτέλεση του έργου, ώσπου ανατέθηκε προσωπικώς από τη χήρα του Μάο σε μια κολεκτίβα (συλλογικότητα) της Κεντρικής Φιλαρμονικής Εταιρείας για να το αναμορφώσει, καλλιτεχνικά και πολιτικά.
 Ως συλλογικό έργο, με τον αρχικό συνθέτη να έχει ξεχαστεί, έγινε βασικό στοιχείο της εικόνας προόδου που προέβαλλε η Κίνα προ τα έξω. Και ήταν, πράγματι, εντυπωσιακό επίτευγμα, διότι, ανάμεσα στους ανώνυμους της συλλογικότητας, οι κριτικοί αναγνώρισαν το χέρι, ούτως ειπείν, του Σοπέν, του Λιστ, του Τσαϊκόφσκι, ακόμη και αυτού του Ραχμάνινοφ! (Θαυμαστικό εδώ, διότι ο Ραχμάνινοφ είχε εγκαταλείψει την πατρίδα του μετά το πραξικόπημα των μπολσεβίκων και ήταν κατόρθωμα να τον πείσουν –έστω και εν αγνοία του, μετά θάνατον– να συνεργαστεί ανωνύμως στο συλλογικό πρότζεκτ ενός κομμουνιστικού καθεστώτος...) Μετά την πτώση της διαβόητης Συμμορίας των Τεσσάρων και το άνοιγμα της Κίνας προς τον κόσμο, αρκετοί μουσικοί στη Δύση προσέγγισαν με περιέργεια το Κοντσέρτο του Κίτρινου Ποταμού – ηχογραφήθηκε μάλιστα από τη Φιλαρμονική της Φιλαδέλφειας υπό τον Γιουτζίν Ορμαντι. Πολύ σύντομα, όμως, το έργο αφέθηκε στην τύχη που του άξιζε: τη λήθη. Μην κάνετε τον κόπο να το ψάξετε – η ζωή είναι σύντομη, δεν είναι για πέταμα.
 Ελπίζω όλα αυτά παραπάνω να ήσαν αρκετά διασκεδαστικά από μόνα τους, αλλά μας οδηγούν σε μια διαπίστωση για την κυβέρνηση. Συγκεκριμένα για το πιο βαρύ πεπόνι της κυβέρνησης (με την έννοια της πνευματικότητας, πάντα), τον Αριστείδη Μπαλτά. Η κινεζική προσέγγιση στη συλλογικότητα δεν σας θυμίζει την πρόσφατη απόφαση του υπουργού Πολιτισμού να ανατεθεί η εκπροσώπηση της Ελλάδας στην Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας σε μια «συλλογικότητα αρχιτεκτόνων»; Το πνεύμα του προέδρου Μάο είναι ακόμη ζωντανό μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό δεν είναι εντελώς αστείο. Δυστυχώς, ο πρωθυπουργός μας, παρά την εμφανή απαιδευσία του, έχει μελετήσει τους κλασικούς του Μαρξισμού, εκτιμά δε ιδιαιτέρως τη σκέψη του προέδρου Μάο, στην οποία βρίσκει χρήσιμα πράγματα για το σήμερα. Αυτά τα έχει πει ο ίδιος, σε μία από τις πρώτες συνεντεύξεις του μόλις είχε γίνει αρχηγός του ΣΥΝ, το 2008.
Πόσο θλιβερός αναχρονισμός να μας κυβερνούν άνθρωποι που θαυμάζουν τον Μάο, αν σκεφθούμε ότι για την πολιτισμένη Δύση ο πρόεδρος Μάο (αφότου τα τελευταία χρόνια η ιστορική έρευνα ανέδειξε το ασύλληπτο ανθρώπινο κόστος της κολεκτιβοποίησης στην Κίνα) θεωρείται ο Νο 1 στην τριάδα των μεγαλύτερων εγκληματιών του 20ού αιώνα, με τον Πατερούλη και τον Φύρερ να ακολουθούν.

*: Ευκαιρίας δοθείσης και, αφού η Χίλαρι Κλίντον μάλλον θα είναι η επόμενη πρόεδρος των ΗΠΑ, μία ωραία ιστορία που δείχνει πόσο αδίστακτη και θρασεία είναι. Οταν ως Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ γνώρισε τον σερ Εντμουντ Χίλαρι, του είπε ότι οι γονείς της την είχαν βαφτίσει Χίλαρι προς τιμήν του ένδοξου ορειβάτη. Το ότι ο ορειβάτης Χίλαρι κατέκτησε τη δόξα το 1953, ενώ το κοριτσάκι του ζεύγους Ρόνταμ, που βαπτίσθηκε Χίλαρι, είχε ήδη γεννηθεί το 1946, δεν συνιστά διάψευση – κάθε άλλο, παρακαλώ! Απλώς, οι γονείς της τη βάπτισαν όταν πια ήταν επτά χρόνων. Προφανώς, το ζήτημα του ονόματός της τους είχε απασχολήσει πάρα πολύ...

Εύγε...
Σε νέα συνέντευξή του, ο πρώην υπουργός Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ Γ. Βαρουφάκης (αυτός που όταν ακούει το όνομά του ο Παππάς διακόπτει τις συνεντεύξεις...) χαρακτήρισε τον Σόιμπλε «ανίκανο, ανθρωπάκο και αστοιχείωτο». Αναρωτιέμαι πώς αυτή η συμπεριφορά χαρακτηρίζει τον ίδιο τον Βαρουφάκη, όταν όλοι θυμόμαστε πώς έγλειφε δημοσίως τον Σόιμπλε ως τον «μόνο πραγματικό διανοούμενο μέσα στο Eurogroup, τον μόνο που καταλαβαίνει οικονομικά». Εικάζω, επομένως, ότι η διεθνής σταδιοδρομία του πρώην υπουργού δεν εξελίσσεται όπως θα ήθελε, οπότε αρχίζουν τα νεύρα και τα λάθη. Πώς θα αντέξει, αναρωτιέμαι, όταν θα τον έχουν ξεχάσει όλοι...


(Στην φωτογραφία: Εκκλησιασμός των Μασάι, στους πρόποδες του Κιλιμάντζαρου, από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας, καταλλήλως ενδεδυμένο για την περίσταση. Αυτά, για να ζηλεύει ο Αμβρόσιος...)