Παρασκευή 22 Ιανουαρίου 2016

Απολαυστικός Τ. Θεοδωρόπουλος για την φαλακρή Ιφιγένεια


Η φαλακρή Ιφιγένεια
ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ
Η Ιφιγένεια της οικογενείας των Ατρειδών κατέκτησε την υστεροφημία της διότι την παραπλάνησαν. Της ζήτησαν να ταξιδεύσει ώς την Αυλίδα για να την παντρέψουν με τον νεαρό και δύστροπο Αχιλλέα, αντί όμως να ξαπλώσει στο λέχος την ξάπλωσαν διά της βίας στον βωμό, όπως το απαιτούσε η άπονη παρθένος Αρτεμη. Οι άνεμοι φύσηξαν ούριοι και ο στόλος των Αχαιών διέσχισε επιτέλους το Αιγαίο για τη συνέχεια. Στην αγγειογραφία αναπαρίσταται με πλούσια κόμη. Και επειδή η αρχή της δημιουργίας είναι μεν η μίμηση, αλλά και η δημιουργική της επεξεργασία, ένας σύγχρονος ερμηνευτής του ρόλου της Ιφιγενείας, όπως ο Γιάνης Βαρουφάκης, έχει απαλλάξει τη μορφή του από την περιττή τριχοφυΐα της κεφαλής. Ισως γιατί έτσι κρίνει πως αναδεικνύονται με μεγαλύτερη ευκρίνεια τα χαρακτηριστικά του προσώπου του, που το θεωρεί έργο τέχνης αν κρίνουμε από το ύφος του. Θα συμφωνήσω μαζί του, ειδικά όταν φοράει το άσπρο πουκάμισο, κουμπωμένο ώς τον λαιμό χωρίς γραβάτα. Κάπως έτσι, αν θυμάμαι καλά, κυκλοφορούσε και ο Μάνος Κατράκης ως τσιφλικάς στο «Το χώμα βάφτηκε κόκκινο».
Κι αν είχα μερικές αμφιβολίες για την ταύτιση του πρώην υπουργού Οικονομικών με την ηρωίδα της μυθολογίας, αυτές εξέλιπαν μετά την προχθεσινή συνέντευξή του στον Αλέξη Παπαχελά. Ο άνθρωπος θυσιάσθηκε. Τώρα, για χάρη ποίου θυσιάσθηκε δεν έχει σημασία. Οπως και στους ποδοσφαιρικούς αγώνες της εθνικής μας ομάδας, σημασία δεν έχει το αποτέλεσμα, αλλά η προσπάθεια, όπως συνήθως λέγεται μετά από κάθε αποτυχία, έτσι και στους πολιτικούς αγώνες μετράει η θυσία. Είναι μάλιστα τόσο ευχαριστημένος από τον εαυτό του επειδή θυσιάσθηκε, ώστε να το επαναλάβει δις και τρις. Ισως διότι, όπως η προκάτοχός του στον τομέα των θυσιών, ανελήφθη κι αυτός σε κάποιο επέκεινα από το οποίο παρακολουθεί εμάς εδώ κάτω με ελαφρά συγκίνηση και οίκτο. Δεν καταλαβαίνουμε από θυσίες εμείς. Εμείς κολλάμε στις κλειστές τράπεζες, στα δισεκατομμύρια και στα μνημόνια.
Με εντυπωσίασε ακόμη περισσότερο η αυταρέσκεια με την οποία επαναλάμβανε κάθε τόσο το ρήμα «απέτυχα». Προσθέτοντας βέβαια πως οι συνθήκες ήσαν τόσο αντίξοες που ακόμη και ο Θεός θα είχε αποτύχει – πλεονασμός κατά τη γνώμη μου. Ποια αυτοπεποίθηση, ποια εσωτερική δύναμη μπορεί να σε κάνει να αισθάνεσαι ανώτερος κι από την ίδια σου την αποτυχία; Ειδικά αν το ποίημα που προσπάθησες να γράψεις τρεις η ώρα τα ξημερώματα στην παγωμένη σοφίτα σου, αφορά τις τύχες δέκα εκατομμυρίων ανθρώπων; Ερως ανίκατε μάχαν, πολλώ μάλλον όταν έχεις ερωτευθεί το πλάσμα που αγαπάς περισσότερο στον κόσμο εκ γενετής, τον εαυτό σου. Ο ναρκισσισμός, όπως και η βλακεία, είναι ακατανίκητος.
Τα υπόλοιπα απλώς είναι τα συμφραζόμενα μιας φράσης που εισάγεται με το «εγώ» και κλείνει πάλι με το «εγώ». Οταν έχεις στόχο να «αποδομήσεις» την Ευρώπη –προσέξτε τη χρήση του μεταμοντέρνου ρήματος στη θέση του «καταστρέφω»– και αποτυγχάνεις, δεν μπορεί παρά να αισθάνεσαι δυνατότερος από την αποτυχία σου. Γι’ αυτό η Ιφιγένεια ζητάει μια δεύτερη ευκαιρία στη μακρινή Ταυρίδα. Είναι η ίδρυση μιας ευρωπαϊκής κίνησης, movement για όσους δεν κατάλαβαν. Μία ακόμη ευκαιρία να θυσιασθεί και να αποτύχει χτυπώντας τον καπιταλισμό στην καρδιά του, κηρύσσοντας τον πόλεμο στην Κίνα και κλείνοντας τους Ρώσους στα στενά.