Οι μυστικές αποστολές του βαθυσκάφους Losharik
Ντμίτρι Λιτόφκιν, ειδικά για τη Russia Beyond the Headlines
(Πηγή : http://rbth.gr)
Η άκρως μυστική αποστολή του υποβρυχίου Losharik στην Αρκτική αποδείχθηκε πολύτιμο όπλο για τη Ρωσία, στη διαμάχη Νορβηγίας, Καναδά, ΗΠΑ, Δανίας και Ρωσίας για τα δικαιώματα στην Αρκτική.
Η Μόσχα ετοιμάζεται να καταθέσει στην επιτροπή του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, αποδείξεις που θα της επιτρέψουν να διευρύνει τα χωρικά ύδατα στην Αρκτική και κατ’ επέκταση, ν’ ασκήσει δικαιώματα στα πλούσια ενεργειακά κοιτάσματα του αρκτικού βυθού. Προηγούμενη αίτηση της χώρας είχε απορριφθεί, λόγω έλλειψης ικανοποιητικών γεωλογικών δειγμάτων. Τώρα, όμως, αυτά ελήφθησαν χάρη στην μυστική αποστολή του πυρηνικού βαθυσκάφους AC-12 Loshárik.
Η αποστολή στον Βόρειο Πόλο πραγματοποιήθηκε στα τέλη Σεπτεμβρίου στο πλαίσιο του επιστημονικού ερευνητικού προγράμματος Arktika-2012. Οι εργασίες διήρκεσαν 20 ημέρες και όλες έγιναν σε βάθος από 2.500 ως 3.000 μέτρα. Το βαθυσκάφος συνέλεξε δείγματα του υποθαλάσσιου εδάφους με βραχίονες, με τον βυθοκόρο -σύστημα εκσκαφέα για τον καθαρισμό του πετρώματος- με την κάμερα και τον υδροστατικό σωλήνα που διαθέτει. Τα αποτελέσματα από τα γεωλογικά δείγματα θα γνωστοποιηθούν, στις αρχές του 2013, και τότε υπολογίζεται να παραδοθούν και στον ΟΗΕ.
Ισχυρές αποδείξεις
Μέχρι πρότινος, δεν είχε σημειωθεί κάποια πρόοδος στη διαμάχη Νορβηγίας, Καναδά, ΗΠΑ, Δανίας και Ρωσίας, σχετικά με τη ζώνη δικαιωμάτων στην Αρκτική, αφού πέρα από πολιτικές διακηρύξεις, κανείς από τους ενδιαφερόμενους δεν μπόρεσε ν’ αποδείξει με πραγματικά στοιχεία τις θέσεις του. Έτσι λοιπόν, στο τραπέζι των συζητήσεων, τίθεται πλέον ένα ισχυρό επιχείρημα, αφού, κανείς στον κόσμο δεν είχε καταφέρει να ανασύρει από τον πυθμένα του ωκεανού πραγματικά δείγματα εδάφους, που να αποδεικνύουν και τυπικά την ορθότητα των ισχυρισμών της Ρωσίας.
Για το ευρύ κοινό, πάντως, ο κεντρικός ήρωας της όλης ιστορίας, το πυρηνοκίνητο βαθυσκάφος AC-12 Loshárik (NORSUB-5 σύμφωνα με την κωδικοποίηση του ΝΑΤΟ) είναι παντελώς άγνωστος. Κι αυτό γιατί το συγκεκριμένο σκάφος κατασκευάστηκε ύστερα από μυστική παραγγελία της Κεντρικής Διεύθυνσης Πληροφοριών του υπουργείου Άμυνας, και η ύπαρξή του δεν αναγνωρίστηκε ποτέ δημόσια. Ωστόσο, στην εδαφική διαμάχη η Ρωσία αποφάσισε να αποκαλύψει όλα τα χαρτιά της.
Προς τιμήν του παιδικού ήρωα Loshárik.
Λόγω του εκκεντρικού σχήματος του σκάφους, το οποίο έχει συναρμολογηθεί από τμήματα τιτανίου σφαιρικής μορφής, η ομάδα των ανθρώπων που το δημιούργησε του έδωσε το όνομα Loshárik, παρμένο από το αστείο μικρό αλογάκι, που είναι πρωταγωνιστής στα παιδικά κινούμενα σχέδια και είναι φτιαγμένο από σφαιρίδια.
Όπως αναφέρουν οι σχεδιαστές, το βαθυσκάφος έχει τη δυνατότητα να να αντέχει την τεράστια πίεση του νερού σε βάθη ως 6.000 μέτρα, χάρη στο ασυνήθιστο σχήμα του κυρίου σώματος. Το μήκος του είναι 60 μέτρα και διαθέτει έναν μικρό πυρηνικό αντιδραστήρα με μία εντελώς νέου τύπου συσκευή παραγωγής ατμού, την КТП-7i Phoenix. Ο αντιδραστήρας επιτρέπει στο βαθυσκάφος να αναπτύσσει ταχύτητα μέχρι 30 κόμβους (περίπου 60 χλμ/ώρα) και παράλληλα, του προσφέρει σχεδόν απεριόριστο χρόνο παραμονής στη θάλασσα. Το πλήρωμα του βαθυσκάφους αποτελείται από 25 αξιωματικούς.
Επιχειρήσεις κατασκοπείας και δολιοφθοράς
Το Loshárik μεταφέρεται από ένα ειδικά τροποποιημένο στρατηγικό πυρηνικό υποβρύχιο τύπου 667BDR Kalmar, K-129 Orenburg το οποίο υπάγεται στον Βόρειο Στόλο, αλλά δεν περιλαμβάνεται στη σύνθεσή του, εφόσον διοικείται από την Κεντρική Διεύθυνση Πληροφοριών. Σταθμεύει στον κολπίσκο Ολένια, εκεί όπου βρίσκεται η βάση των καταδρομέων ανορθόδοξου πολέμου του ρωσικού Πολεμικού Ναυτικού.
Το βαθυσκάφος Loshárik δεν διαθέτει οπλισμό, παρ’ όλα αυτά όμως αποτελεί σοβαρή απειλή για την εθνική ασφάλεια πολλών κρατών του κόσμου, διότι μπορεί να εκτελεί επιχειρήσεις κατασκοπείας και δολιοφθοράς σε βάθη που είναι απρόσιτα, για όλα ανεξαιρέτως τα σκάφη στον κόσμο. Ποιές είναι αυτές οι αποστολές; Για παράδειγμα, με τους βραχίονές του μπορεί όχι μόνο να συλλέγει δείγματα εδάφους, αλλά και να καταστρέφει τηλεπικοινωνίες, ή αντίθετα, να διασπείρει εξοπλισμό ακουστικής παρακολούθησης ο οποίος, ακόμη και αν ανιχνευτεί, είναι αδύνατο να αφαιρεθεί εξαιτίας του μεγάλου βάθους.
Πολύτιμο για την εθνική ασφάλεια
Υπάρχει ακόμη μια θεωρία, η οποία μάλιστα προέρχεται από τα σενάρια της «Αποκάλυψης». Σύμφωνα με αυτή, ο σχεδιασμός του βαθυσκάφους υποτίθεται ότι είχε αρχίσει σε μια περίοδο που η Μόσχα εκλάμβανε σοβαρά την πιθανότητα μιας πυρηνικής σύγκρουσης με την Ουάσιγκτον και ήθελε να δημιουργήσει έναν άτρωτο φορέα της θερμοπυρηνικής τορπίλης διαμέτρου 1555 χιλιοστών, που είχε αναπτύξει ο ακαδημαϊκός Αντρέι Σαχάροφ. Θεωρείτο λοιπόν, ότι αν ανατιναζόταν σε βάθος 6.000 μέτρων, το γιγαντιαίο τσουνάμι που θα σηκωνόταν θα μπορούσε να πλημμυρίσει τη Δυτική ή την Ανατολική ακτή των ΗΠΑ.
Σε κάθε περίπτωση, σήμερα η Μόσχα και η Ουάσιγκτον είναι εταίροι, και οι σημαντικότερες διαφωνίες που προκύπτουν συζητούνται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Για αυτόν ακριβώς το λόγο, στα μέσα της δεκαετίας του ΄90 η Ρωσία είχε ουσιαστικά σταματήσει τη χρηματοδότηση της κατασκευής του Loshárik. Μάλιστα, οι ΗΠΑ προσκλήθηκαν με την ιδιότητα του συνεταίρου επενδυτή στο πρόγραμμα, με το σκεπτικό ότι το βαθυσκάφος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για σκοπούς διάσωσης. Το Loshárik δεν έμελλε να γίνει διασώστης. Ωστόσο, η εργασία που πραγματοποιεί σήμερα, είναι το ίδιο πολύτιμη για την εθνική ασφάλεια.
Το Loshárik θ’ αποκτήσει σύντομα το «μικρό του αδελφάκι». Σύμφωνα με την εφημερίδα Izvestia, η Ρωσία ξεκίνησε εκ νέου την κατασκευή ενός ακόμη βαθυσκάφους, που η ονομασία του παραμένει αυστηρά απόρρητη.
Όπως αναφέρουν πηγές της εφημερίδας από την αμυντική βιομηχανία, το σκάφος θα αποτελεί μια μικρότερη έκδοση του Loshárik και θα προορίζεται κι αυτό, για ειδικού τύπου αποστολές στα βάθη των ωκεανών, συμπεριλαμβανομένης της Αρκτικής.
