Τρίτη 15 Νοεμβρίου 2011

Ένα διδακτικό άρθρο για το πως η πολιτική ηγεσία της Ιταλίας έδειξε την έξοδο σε έναν αποτυχημένο πρωθυπουργό


«Φτάνει πια» στον Καβαλιέρε από τις αγορές και την Ευρώπη
Της Μαριλίας Παπαθανασίου
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_100004_13/11/2011_462758
«Κρίση, ποια κρίση; Η Ιταλία είναι χώρα της ευζωίας, τα εστιατόριά της είναι γεμάτα, και είναι στ’ αλήθεια δύσκολο να βρει κανείς θέση στα αεροπλάνα της».
Αν η δήλωση αυτή δεν προερχόταν από επίσημα χείλη, θα ήταν απλώς κωμική. Το δράμα όμως είναι ότι την εξέφρασε ο απερχόμενος πρωθυπουργός της Ιταλίας, Σίλβιο Μπερλουσκόνι, την Παρασκευή 4 Νοεμβρίου, ημέρα που η Ιταλία αποδεχόταν επισήμως την επιτήρηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, προκειμένου να ελέγχεται η πρόοδος των μεταρρυθμίσεων για τις οποίες ο Μπερλουσκόνι είχε δεσμευτεί έναντι των Ευρωπαίων εταίρων του, τόσο στη σύνοδο κορυφής της 26 - 27ης Οκτωβρίου όσο και στη σύνοδο των χωρών του G20, στις Κάννες, λίγες μέρες αργότερα.
Επιστρέφοντας στην Ιταλία, το περασμένο Σαββατοκύριακο, ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι είχε την απόλυτη βεβαιότητα ότι θα ξεπεράσει για μια ακόμη φορά την ανταρσία των βουλευτών του κυβερνητικού συνασπισμού, οι οποίοι, βλέποντας τις ασφυκτικές πιέσεις των Ευρωπαίων στην κυβέρνηση της Ρώμης να παραιτηθεί, καθώς η ιταλική οικονομία βούλιαζε ολοένα και βαθύτερα στην κρίση, ζητούσε την αποχώρηση του Καβαλιέρε από την εξουσία.
Ο Μπερλουσκόνι όμως υπολόγισε χωρίς τις αγορές, χωρίς την Ευρώπη, την οποία είχε πάντα την τάση να υποτιμά με τον τρόπο του και χωρίς τους «προδότες», όπως τους αποκάλεσε, βουλευτές που συνειδητοποίησαν, έστω και αργά, ότι πρέπει να ανακόψουν την πορεία της Ιταλίας προς την καταστροφή.
Παρά τις δηλώσεις που θύμιζαν Ιούλιο Καίσαρα –«αν χρειαστεί θα πεθάνω στην αίθουσα του κοινοβουλίου»–, την περασμένη Τρίτη, ο Μπερλουσκόνι, έχασε την κοινοβουλευτική πλειοψηφία κατά τη διάρκεια ψηφοφορίας στη Βουλή για τον προϋπολογισμό του 2010. Την ίδια μέρα, τα επιτόκια των δεκαετών ομολόγων της Ιταλίας χτύπησαν «κόκκινο» πλησιάζοντας το 7% - ποσοστό ρεκόρ, το οποίο υπερέβησαν την επόμενη μέρα. Ηταν σαφές ότι αυτήν τη φορά οι δικαστές που έκριναν τον Μπερλουσκόνι δεν ήταν οι Ιταλοί δικαστές, με τους οποίους έρχεται συνήθως αντιμέτωπος για σκάνδαλα διαφθοράς, κατάχρηση εξουσίας ακόμη και εκπόρνευση ανηλίκου, αλλά οι αγορές. Και οι αγορές τού είπαν: «Φτάνει πια».
Παρέμβαση
Μετά την ετυμηγορία της ιταλικής Βουλής, ο Μπερλουσκόνι ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να παραιτηθεί αμέσως μόλις ψηφιστούν τα μέτρα λιτότητας, για τα οποία ο ίδιος δεσμεύτηκε έναντι της Ε.Ε. Γνωρίζοντας την ιδιοσυγκρασία του και το πάθος του για να διατηρηθεί στην εξουσία, ακόμη και αυτή η δήλωσή του επιδεχόταν αμφισβήτησης. Εδώ όμως παρενέβη ο πρόεδρος της Ιταλίας, ο Τζόρτζιο Ναπολιτάνο, προσωπικότητα υψηλού πολιτικού κύρους στη χώρα, και ζήτησε είτε τον σχηματισμό κυβέρνησης εντός ολίγων ημερών είτε, αν αυτό δεν είναι εφικτό, την προσφυγή στις κάλπες. «Πρέπει να ξανακερδίσουμε την αξιοπιστία μας», είπε χαρακτηριστικά ο Ναπολιτάνο, ο οποίος έλαβε μια ακόμη σημαντική πρωτοβουλία διορίζοντας ισόβιο γερουσιαστή τον πρώην επίτροπο της Ιταλίας, τον οικονομολόγο Μάριο Μόντι, ανοίγοντάς του ουσιαστικά τον δρόμο για να ηγηθεί μιας κυβέρνησης τεχνοκρατών, η οποία θα αναλάβει να εφαρμόσει τις υπεσχημένες, στους «27» κρίσιμες μεταρρυθμίσεις.
Στην Ιταλία, λοιπόν, που βρίσκεται ένα βήμα προ της οικονομικής αβύσσου και που η διακυβέρνηση Μπερλουσκόνι στέρησε επί σειρά ετών και σε μεγάλο βαθμό, το κύρος και τη διεθνή αξιοπιστία της, παρατηρούμε ότι το πολιτικό σύστημα, παρά τις αγκυλώσεις του, επιδεικνύει γρήγορα ανακλαστικά όταν πρόκειται για τη σωτηρία της χώρας. Πρώτον, ο πρόεδρος της χώρας παρεμβαίνει με ουσιαστικό τρόπο και, δεύτερον, η αντιπολίτευση συναινεί γρήγορα ώστε παρά τις ενστάσεις που έχει προβάλει για ορισμένα από τα μέτρα λιτότητας και τις μεταρρυθμίσεις, αυτά να ψηφιστούν εντός δύο ημερών (προχθές και χθες) από τη Γερουσία και τη Βουλή.
Το αμέσως επόμενο διάστημα θα δείξει αν η Ιταλία θα αρθεί στο ύψος των περιστάσεων, επιβεβαιώνοντας τη μακρά πολιτική της παράδοση.